Begroting en verantwoording

Vernieuwing BBV

In maart 2016 is het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) gewijzigd.
De meeste wijzigingen gaan in per Begroting 2017. Dit betreft:

1. het gebruik van uniforme taakvelden
2. presentatie van overhead
3. verplicht activeren investeringen met maatschappelijk nut
4. opnemen bijdrage verbonden partijen aan programmadoelen
5. opnemen geprognosticeerde balans en ontwikkeling EMU-saldo
6. kengetallen
7. rente

1. Uniforme taakvelden
Het BBV schrijft voor dat alle provincies en gemeenten hun baten en lasten op dezelfde taakvelden gaan begroten en verantwoorden. Deze taakvelden worden als bijlage bij de begroting gevoegd, onder de naam ‘uitvoeringsinformatie’. Er zijn geen gevolgen voor de indeling van de programmabegroting. De bijlage uitvoeringsinformatie bij de begroting is verplicht. De verplichting voor het opstellen van een productenraming en productenrealisatie (GS) komt te vervallen. Voorgesteld wordt om de productenraming en productenrealisatie te laten vervallen.

2. Presentatie van overhead
De kern van de BBV wijzigingen op het gebied van overhead, is dat overhead voortaan centraal gepresenteerd moet worden en niet meer mag worden doorbelast naar beleidsprogramma’s. Dit is een wijziging ten opzichte van de huidige situatie waarin alle overhead via verdeelsleutels wordt verdeeld over de beleidsprogramma’s. Voor de Begroting 2017 betekent dit een verschuiving van lasten van de beleidsprogramma’s naar het overzicht overhead zoals dat in programma 5 Middelen wordt gepresenteerd. In totaal gaat het om ruim € 82 mln. De verdeling over de doelen is zichtbaar in de ‘was-wordt’ tabel aan het eind van dit hoofdstuk.

3. Verplicht activeren investeringen met maatschappelijk nut
Investeringen met maatschappelijk nut moeten met ingang van 2017 verplicht worden geactiveerd. Voorheen was dit een keuze. Binnen de provincie Zuid-Holland werden tot en met 2016 investeringen groter dan € 1 mln geactiveerd. Vanaf 2017 worden alle investeringen geactiveerd. Projecten die gestart zijn in 2016 en doorlopen in 2017 worden ook voor het 2016-deel geactiveerd, om te voorkomen dat binnen één project met verschillende regimes wordt gewerkt. Dit effect voor 2016 is in de najaarsnota verwerkt.
De middelen die door de activering vrijvallen in de exploitatie worden in de reserve kapitaallasten gestort. Deze reserve kan dan de hogere toekomstige kapitaallasten opvangen. Om de effecten van activeren zoveel mogelijk te neutraliseren wordt overhead niet langer aan projecten doorbelast. In de ‘was-wordt’ tabel aan het eind van dit hoofdstuk zijn deze effecten meegenomen in de kolom mutaties kapitaallasten (in deze kolom zijn ook overige mutaties kapitaallasten verwerkt, zoals effecten PZI en bespaarde rente (zie onder 7).

4. Verbonden partijen
Met ingang van 2017 moet de bijdrage die verbonden partijen leveren aan de realisatie van de doelen van de provincie worden opgenomen bij de betreffende programma’s. De paragraaf Verbonden partijen wordt vereenvoudigd. Daarin worden de verbonden partijen in drie categorieën ingedeeld: gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen en coöperaties en vennootschappen.

5. Geprognosticeerde balans en EMU-saldo
Met ingang van 2017 wordt in de begroting een geprognosticeerde balans opgenomen, waaruit het EMU-saldo meerjarig wordt afgeleid en gepresenteerd.

6. Kengetallen
Onderstaande kengetallen zijn ook al in eerdere begrotingen opgenomen. Nieuw is dat deze kengetallen nu meerjarig worden opgenomen. Het betreft:

  • de netto schuldquote
  • de solvabiliteitsratio
  • de structurele exploitatieruimte
  • de grondexploitatie
  • de belastingcapaciteit

Met name het toelichten van de samenhang van de kengetallen geeft inzicht in de meerjarig financiële positie van de provincie.

7. Rente
De commissie BBV heeft een notitie rente uitgebracht. De stellige uitspraken en aanbevelingen uit deze notitie hoeven pas met ingang van Begroting 2018 te worden opgevolgd maar invoering in de Begroting 2017 heeft de voorkeur. Dit heeft tot gevolg dat het systeem van ‘bespaarde rente’ wordt afgeschaft. Dit heeft per saldo geen effect.

Was – wordt tabel

In de tabel hierna is te zien hoe per begrotingsdoel de stand Begroting 2016 naar stand Begroting 2017 is opgebouwd. De mutaties die voortkomen uit het wijzigingen van het BBV zijn daar onderdeel van. Belangrijkste effect per begrotingsdoel is het ‘centraliseren’ van de overhead. Dit leidt tot een verlaging van de lasten op de programma’s met ruim € 82 mln. In de kolom mutaties kapitaallasten zijn de effecten van de wijzigingen activeren van investeringen met maatschappelijk nut (zie onder 3) en bespaarde rente (zie onder 7) zichtbaar. In deze kolom zijn ook andere wijzigingen op de kapitaallasten verwerkt. Het gaat dan om wijzigingen ten gevolge van het PZI. In de kolom ‘overige mutaties’ staan de begrotingswijzigingen die los staan van het BBV.

Vanwege de wijzigingen van het BBV is het niet meer toegestaan om overhead naar de doelen binnen de programma’s door te belasten. Dit betekent dat de bedragen voor overhead uit de doelen verwijderd zijn en centraal gepresenteerd worden

(bedragen x € 1.000)

Doel

Saldo B/L
stand t/m VJN

Mutaties overhead

Mutaties kapitaallasten

Overige mutaties

Saldo B/L stand Begroting 2017

1-1

4.408

 -1.537

-

-

2.870

1-2

2.530

 -1.341

-

401

1.590

1-3

36.116

 -13.512

 -72

 10.421

32.953

1-4

42.581

 -1.011

54

 13.553

55.177

1-5

6.966

 -1.631

 -91

 2.716

7.959

1-6

49.980

 -5.275

19

 4.645

49.369

2-1

210.983

 -27.009

 -11.139

-1.919

170.831

2-2

84.880

 -1.889

987

 8.606

92.584

3-1

16.015

-840

-

-2.991

12.184

3-2

3.003

 -1.135

-

-

1.867

3-3

24.774

 -5.145

-

869

20.498

3-4

5.050

 -1.535

-

-

3.515

3-5

14.720

 -1.178

 -13

 9.650

23.179

3-6

15.138

 -1.835

-

 2.400

15.703

3-7

3.456

 -1.690

-

 5.073

6.840

4-1

24.311

 -10.080

-

820

15.051

4-2

8.457

 -1.805

-

-

6.651

4-3

6.331

 -85

-

-

6.246

4-4

 -0

 -

-

-

 -0

5-1

 -556.816

 -4.045

10.818

-2.060

 -552.103

Eindtotaal

-82.579

562

52.184